Podstawą indyjskiego systemu kastowego są pojęcia dharma (obowiązki wynikające z miejsca w społeczeństwie i etapu życia) oraz karma (uczynki popełnione w poprzednich wcieleniach). Karma decyduje o charakterze następnego wcielenia w łańcuchu reinkarnacji.
Tradycja indyjskich kast wywodzi sie od praojca Manu. każdy człowiek rodzi się w konkretnej dżati, czyli grupie, która z góry określa zawód i pozycję społeczną, niezależnie od sytuacji majątkowej rodziny.
Zgodnie ze znaczeniem samego słowa dźati, przynależność do danej kasty następuje automatycznie przez urodzenie, stąd Hindusi mówiący po angielsku często tłumaczą dźati na angielskie "race" (rasa). Przynależności do kasty nie można uzyskać ani przez małżeństwo (kasta jest grupą endogamiczną), ani przez zasługi czy wzbogacenie się (kasta nie ma nic wspólnego ze statusem ekonomicznym czy stratyfikacją społeczną).
Hindusi wierzą, że jest pięć rodzajów ludzi, z których cztery wywodzą się z ciała pierwszego człowieka. Warn nie należy mylić z kastami (dźati). Warny dzielą się na cztery stany:
- bramini – najwyższy, wywodzący się z ust, głównie kapłani i święci mężowie
- kszatrijowie – wywodzący się z ramion, wojownicy i rządcy, monarchowie
- wajśjowie – wywodzący się z ud, kupcy, rzemieślnicy
- śudrowie – ze stóp, ludność służebna (np. robotnicy rolni, księgowi)
Ostatnią, piątą grupą społeczną, której przynależność warnowa nie dotyczyła są dalitowie (tzw. "niedotykalni").
Słowo "warna" oznacza kolor skóry (rasę) sugeruje, że rozwineły się z dawnej plemiennej struktury klasowej w wyniku kontaktów z ludami o innej barwie skory i odmiennej kulturze.
Bramin – w hinduizmie członek najwyższej warny: klasy kapłańskiej. Przynależność do warny bramińskiej, jak i pozostałych jest dziedziczna. Bramin powinien być natchniony duchowo, charakteryzować się umysłem czystym od złych myśli i emocji, dążyć przede wszystkim do mokszy(wyzwolenia) i służyć społeczeństwu duchowo. Męscy bramini to często kapłani, posiadający wiedzę, znajomość obrzędów, umiejętność recytacji odpowiednich formuł przy składaniu ofiar i czynnościach rytuału państwowego, publicznego i domowego. Bhagawadgita wymienia obowiązki i cechy jakimi powinien się odznaczać każdy bramin:
Pogoda, spokój, samoopanowanie, wysiłek wewnętrzny, czystość, przebaczenie, wyrozumiałość, prawość, a także mądrość i wiedza, wiara w duchowe prawdy, oto Dharma Bramina płynąca z jego własnej natury.
Kszatrija - członek drugiej najwyższej warny w hinduizmie. Należeli do niej rycerze oraz władcy i rządcy. Głównym celem, do którego powinien dążyć kszatrija jest dharma.
Kszatrijowie winni się odznaczać:
Dzielność, męstwo, hart, dostojeństwo, silna wola, szybkość decyzji, zręczność, stanowczość, a także niezdolność do ucieczki z pola bitwy; szlachetność, hojność, wielkoduszność oraz dar rządzenia - oto powołanie kszatrii, z jego własnej płynące natury.
Wajśja - w tradycyjnym społeczeństwie hinduskim: członek trzeciego, według hierarchii, stanu, zajmującego się rolnictwem, rzemiosłem i handlem
Śudra - najniższa spośród czterech warn. Do tej kasty należą rolnicy i osoby pełniące funkcje służebne. Przeznaczeniem śudrów jest służenie trzem wyższym klasom.
Dalit - tradycyjnie do niedotykalnych zalicza się osoby, które wykonują tzw. "nieczyste" zawody. Do kategorii takich zajęć zalicza się przede wszystkim czynności, które wymagają: odbierania życia innym stworzeniom (np. rybacy i rzeźnicy); zabijania bydła lub usuwania padłych krów; stykania się ze śliną, moczem i kałem, czy nawet potem człowieka (np. sprzątacze latryn, pracze); jedzenia mięsa bydła, świń, ptaków itp.
Cztery główne kasty dzielną się na tysiące podkast (dźati) i to właśnie one określają pozycję w hierarchii społecznej. Pochodzenie trudno ukryć - jest ono zwykle zakodowane w nazwisku. Dziecko dziedziczy kastę po ojcu, małżeństwa między kastowe są zatem tolerowane przez rodzinę panny młodej, jeśli wychodzi ona za mąż za człowieka wyższej kasty.
Mimo iż oficjalnie w kraju wprowadzono równouprawnienie, system kastowy do dziś utrzymuje się w społeczeństwie. Dyskryminacji pariasów szczególnie ostro przeciwstawiał się Mahatma Gandhi, nazywając ich haridźanami, czyli "dziećmi Boga". Przynależność do danej grupy społecznej wciąż odgrywa ważną rolę w tym kraju: kiedy Indian Airlines zatrudniły pierwszego stewarda dalita, wiadomość o tym wydarzeniu pojawiła się na pierwszych stronach indyjskich gazet.
K.R. Narayanan urodził się jako niedotykalny i musiał walczyć z utartymi zwyczajami, aby zdobyć wykształcenie. Po latach jako wykwalifikowany prawnik i dyplomata został prezydentem Indii (1997-2002).
Tradycja indyjskich kast wywodzi sie od praojca Manu. każdy człowiek rodzi się w konkretnej dżati, czyli grupie, która z góry określa zawód i pozycję społeczną, niezależnie od sytuacji majątkowej rodziny.
Zgodnie ze znaczeniem samego słowa dźati, przynależność do danej kasty następuje automatycznie przez urodzenie, stąd Hindusi mówiący po angielsku często tłumaczą dźati na angielskie "race" (rasa). Przynależności do kasty nie można uzyskać ani przez małżeństwo (kasta jest grupą endogamiczną), ani przez zasługi czy wzbogacenie się (kasta nie ma nic wspólnego ze statusem ekonomicznym czy stratyfikacją społeczną).
Hindusi wierzą, że jest pięć rodzajów ludzi, z których cztery wywodzą się z ciała pierwszego człowieka. Warn nie należy mylić z kastami (dźati). Warny dzielą się na cztery stany:
- bramini – najwyższy, wywodzący się z ust, głównie kapłani i święci mężowie
- kszatrijowie – wywodzący się z ramion, wojownicy i rządcy, monarchowie
- wajśjowie – wywodzący się z ud, kupcy, rzemieślnicy
- śudrowie – ze stóp, ludność służebna (np. robotnicy rolni, księgowi)
Ostatnią, piątą grupą społeczną, której przynależność warnowa nie dotyczyła są dalitowie (tzw. "niedotykalni").
Słowo "warna" oznacza kolor skóry (rasę) sugeruje, że rozwineły się z dawnej plemiennej struktury klasowej w wyniku kontaktów z ludami o innej barwie skory i odmiennej kulturze.
Bramin – w hinduizmie członek najwyższej warny: klasy kapłańskiej. Przynależność do warny bramińskiej, jak i pozostałych jest dziedziczna. Bramin powinien być natchniony duchowo, charakteryzować się umysłem czystym od złych myśli i emocji, dążyć przede wszystkim do mokszy(wyzwolenia) i służyć społeczeństwu duchowo. Męscy bramini to często kapłani, posiadający wiedzę, znajomość obrzędów, umiejętność recytacji odpowiednich formuł przy składaniu ofiar i czynnościach rytuału państwowego, publicznego i domowego. Bhagawadgita wymienia obowiązki i cechy jakimi powinien się odznaczać każdy bramin:
Pogoda, spokój, samoopanowanie, wysiłek wewnętrzny, czystość, przebaczenie, wyrozumiałość, prawość, a także mądrość i wiedza, wiara w duchowe prawdy, oto Dharma Bramina płynąca z jego własnej natury.
Kszatrija - członek drugiej najwyższej warny w hinduizmie. Należeli do niej rycerze oraz władcy i rządcy. Głównym celem, do którego powinien dążyć kszatrija jest dharma.
Kszatrijowie winni się odznaczać:
Dzielność, męstwo, hart, dostojeństwo, silna wola, szybkość decyzji, zręczność, stanowczość, a także niezdolność do ucieczki z pola bitwy; szlachetność, hojność, wielkoduszność oraz dar rządzenia - oto powołanie kszatrii, z jego własnej płynące natury.
Wajśja - w tradycyjnym społeczeństwie hinduskim: członek trzeciego, według hierarchii, stanu, zajmującego się rolnictwem, rzemiosłem i handlem
Śudra - najniższa spośród czterech warn. Do tej kasty należą rolnicy i osoby pełniące funkcje służebne. Przeznaczeniem śudrów jest służenie trzem wyższym klasom.
Dalit - tradycyjnie do niedotykalnych zalicza się osoby, które wykonują tzw. "nieczyste" zawody. Do kategorii takich zajęć zalicza się przede wszystkim czynności, które wymagają: odbierania życia innym stworzeniom (np. rybacy i rzeźnicy); zabijania bydła lub usuwania padłych krów; stykania się ze śliną, moczem i kałem, czy nawet potem człowieka (np. sprzątacze latryn, pracze); jedzenia mięsa bydła, świń, ptaków itp.
Cztery główne kasty dzielną się na tysiące podkast (dźati) i to właśnie one określają pozycję w hierarchii społecznej. Pochodzenie trudno ukryć - jest ono zwykle zakodowane w nazwisku. Dziecko dziedziczy kastę po ojcu, małżeństwa między kastowe są zatem tolerowane przez rodzinę panny młodej, jeśli wychodzi ona za mąż za człowieka wyższej kasty.
Mimo iż oficjalnie w kraju wprowadzono równouprawnienie, system kastowy do dziś utrzymuje się w społeczeństwie. Dyskryminacji pariasów szczególnie ostro przeciwstawiał się Mahatma Gandhi, nazywając ich haridźanami, czyli "dziećmi Boga". Przynależność do danej grupy społecznej wciąż odgrywa ważną rolę w tym kraju: kiedy Indian Airlines zatrudniły pierwszego stewarda dalita, wiadomość o tym wydarzeniu pojawiła się na pierwszych stronach indyjskich gazet.
K.R. Narayanan urodził się jako niedotykalny i musiał walczyć z utartymi zwyczajami, aby zdobyć wykształcenie. Po latach jako wykwalifikowany prawnik i dyplomata został prezydentem Indii (1997-2002).
poniedziałek, 21 czerwca 2010, geoanja
Można przeczytać pod linkiem http://nusatenggara.blox.pl/2010/06/Indyjski-system-kastowy.html.
Podział Indii na kasty jest (jakkolwiek akceptowanym przez społeczeństwo Indii) pogwałceniem praw człowieka.
Np. mieszkańcy Indii nie mogą zażywać leków ,ponieważ (według ich wiary) odrodzą się w lepszym wcieleniu.
"Wściekły Hindus syczy mi do ucha: - No photo, mister! No photo!
Jest niewysoki, krępy i mocno zdenerwowany tym, że robię zdjęcia i filmuję. Ma rację, nie powinienem fotografować ani filmować palących się zwłok. To zakazane. Nie należy zakłócać spokoju zmarłego i jego ulatniającej duszy ani przeszkadzać żałobnikom.
Fotografuje i filmuję tę scenę nie z powodu kremacji. [...] Przed oczyma i obiektywem jawi się obraz będący kwintesencją Indii. Obok płonących zwłok i grupy żałobników toczy się codzienne życie.(Tadeusz Biedzki "Dziesięć bram świata")".
Mieszkańcy Indii nie mogą też zmieniać kasty. Dobitnym przykładem tego jest film "Slum dog -milioner z ulicy.
https://www.cda.pl/video/8112630
Źródła: https://www.cda.pl/video/8112630 , http://nusatenggara.blox.pl/2010/06/Indyjski-system-kastowy.html , Tadeusz Biedzki "Dziesięć bram świata".
